Okuma Süresi
130’dan fazla ülkede kripto şifreleme cihazı ve sistemi satan İsviçreli Crypto AG’nin 1970’li yıllarda Amerika gizli servisi CIA ve Almanya gizli servisi BND’ye satıldığı ortaya çıktı. İsviçreli şirketten iletişimlerinin güvenliği için kriptolama cihazları satın alan devletlerin on yıllar boyunca yaptığı gizli haberleşmelerin güvenliği ciddi anlamda sorgulanır hale geldi. Peki bu olay nasıl ortaya çıktı?
İkinci Dünya Savaşından sonra İsviçre’ye taşınan Crypto AG, kuruluşundan bu yana ABD ile yakın bir ilişki içerisinde. ABD ile yakın çalışan şirketin 1970’de CIA ve BND tarafından satın alındığı ortaya çıktı.
Bu olay Alman ZDF kanalı, Amerikan Washington Post gazetesi, İsviçre kanalı SRF ve Barış Politikaları Enstitüsü’nün ortak çalışması sonrasında ortaya çıkartıldı. İlk olarak bahsi geçen medya organlarına bazı gizli istihbari belgelerin gitmesi sonrasında araştırma başlatılmış. Washington Post, şirketin eski çalışanlarıyla röportajlar yaparak belgelerdeki bilgilerin doğruluğunu tespit etmiş. “Operasyon Rubikon” adı verilen insiyatif, CIA ve BND imzalı 280 sayfalık belgelerle ispatlanmış durumda.
1920 yılında kurulan Crypto AG, kurucusu Arvid Gerhard Damm’in ölümünden sonra, Rus asıllı İsveçli elektronik mühendisi Boris Hagelin tarafından yönetilmeye başlanmıştı. 1952 yılında İsveçre’ye taşındı. Bu tarihten sonra ABD ile yakın ilişkiler yürütmeye devam eden şirket 120’den fazla ülke tarafından kullanılıyor. İran ve Suudi Arabistan’ın içinde bulunduğu Ortadoğu ülkeleri, Latin Amerika ve Avrupalı devletler şirketin müşterileri arasında yer alıyor. Ayrıca şirket Rusya’nın batı ürünlerine karşı kuşkucu yaklaşmasından dolayı Batı bloğu tarafından tercih edilmeyen bir şirket.
Ülkelerin haberleşmelerini tehlikeye atan bu gelişme CIA ve BND’nin tam olarak haberleşmeleri ele geçirdiği ve dinlediği anlamına gelmiyor olsa da böyle bir eylem için yeterli güce sahip olduğunu ve zorlanmadan bilgilere erişim sağlayabileceği gösteriyor. Aynı zamanda şirketin çalışanları tam anlamıyla CIA ve BND’ye bağlı olduklarını bilmiyorlarmış.
280 sayfalık belgelerde Türkiye de geçiyor. Ortaya çıkan belgelere göre, Amerikalıların yakın çalıştıkları NATO müttefiği ülkelerden İspanya, Yunanistan, İtalya ve Türkiye’yi dinlemek istemeleri Almanları şaşırtmış. Aynı belgede iki ortağın arasındaki anlaşmazlıklardan bir tanesini de para meselesi olduğu anlaşılıyor. Buna göre, Amerikalıların şirketten kâr elde etmek isteyen Almanlara sürekli olarak bunun ‘bir istihbarat operasyonu olduğunu bir iş olmadığını’ hatırlatıcı uyarılarda bulunmak zorunda kaldığı ortaya çıktı.
Ortaya çıkan bu skandal sonrası Almanya eski Başbakanlık Müsteşarı Bernd Schmidbauer Almanların ortaklıktan 1993’te çıktığını açıkladı. Bu tarihten 2018’e kadar CIA şirketin tek sahibi olarak kaldı. Dünyanın değişik yerlerinde 7 ofisi ve 230 çalışanı bulunan şirket 2018’de ikiye bölündü. İsviçre’de satış yapmak için CyOne şirketi kurulurken, Crypto AG’nin tüm haklarını yatırımcı Andreas Linde satın aldı.
CIA, tek hakim olarak şirketi kontrol etmeye başladı ve 1994 yılında bankalar için kriptolama cihazı geliştiren InfoGuard AG’yi de Crypto AG’nin bünyesine kattı.
Kaynak: siberbulten.com
