Okuma Süresi
Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, NASA ’nın Ay programı için verdiği iniş teklifini yanlış değerlendirdiğini belirterek konuyu mahkemeye taşıdı. NASA, Ay programı Artemis için SpaceX ile 2.9 milyar dolarlık bir teklifle anlaşmış ve Blue Origin’in 5.9 milyar dolarlık teklifini reddetmişti.
Uzay savaşları hareketleniyor. Jeff Bezos’un uzay şirketi Blue Origin, NASA ’ya ‘Human Landing System’ (İnsan İniş Sistemi) için dava açtı. Söz konusu şikayet, NASA’nın SpaceX’e verdiği Ay programı fonu için mahkemeye taşındı. Blue Origin’in şikayeti, SpaceX’in NASA ile olan sözleşmesinin duraklatılmasına ve NASA’nın 2024 yılında yapmayı planladığı Ay seyahatinin gecikmesine olanak tanıyabilir.
Blue Origin avukatları, Blue Origin’in geçen Cuma günü ABD Federal Alacaklar Mahkemesi’ne sunduğu şikayetinin koruyucu bir kararın arkasına gizlendiğini ancak Ay programı sırasında sunulan “NASA’nın yasa dışı ve uygunsuz teklif değerlendirmesine” bir meydan okuma olarak tanımlandığını söyledi.
NASA, Blue Origin teklifini değil SpaceX’i seçmişti
Blue Origin, NASA’nın 1972’den bu yana ilk astronotlarını Ay’a indirmek için bir sözleşme için yarışan üç firmadan biriydi. Nisan ayında NASA, şirketin Blue Moon iniş sistemi için 5,9 milyar dolarlık teklifini rafa kaldırdı ve bunun yerine SpaceX’in 2,9 milyar dolarlık Starship önerisini kabul etti. NASA, iki şirket seçeceğini belirtmişti. Sözleşme, biri insansız, diğeri insanlı olmak üzere iki Ay inişini içeriyor ve federal verilere göre SpaceX, NASA’dan çalışmaya başlamak için şimdiden 439 milyon dolar aldı bile.
Blue Origin sözcüsü, davayı “NASA ‘nın İnsan İniş Sisteminde bulunan satın alma sürecindeki kusurları düzeltme girişimi” olarak nitelendirdi ve şunları ekledi: “rekabet yaratın ve Amerika için Ay’a güvenli bir dönüş sağlayın.”
NASA sözcüsü Monica Witt, Blue Origin’in davası hakkında NASA yetkililerinin “şu anda davanın ayrıntılarını gözden geçirdiğini” söyledi. Davanın ve olası bir mahkeme kararının SpaceX’in sözleşmesindeki çalışmayı durdurma kararının Artemis programını nasıl etkileyeceği sorulduğunda Witt, “Ajans, mümkün olan en kısa sürede, Ay’a mümkün olan en kısa sürede ve güvenli bir şekilde geri dönme yolunda bir güncelleme sağlayacaktır. Bu Artemis altında mümkün.” dedi.
NASA’nın finansmanı yok
Artemis Moon programıyla NASA, 1972’den bu yana ilk insan aya iniş aracını inşa etmek için yalnızca bir şirket seçmek zorunda kaldığını, çünkü Kongre’nin NASA’nın program için talep ettiği miktarın yaklaşık dörtte birini finanse ettiğini dile getiriyor.
NASA’nın insanlı uzay uçuşu şefi Kathy Lueders, “SpaceX’e bir sözleşme verilmesini hesaba kattıktan sonra, kalan mevcut fon miktarı o kadar önemsiz ki, bence NASA, Blue Origin’den fiyatını düşürmesini isteyemez” diye yazdı. Söz konusu durum neden SpaceX’in seçildiğini de gözler önüne seriyor. Lueders ayrıca: “Blue Origin’den bir sözleşmenin verilmesini potansiyel olarak mümkün kılabilecek bir fiyat için pazarlık yapmaya bile yetecek finansmana sahip değilim.” dedi.
Yine de Blue Origin, SpaceX’in açıklanmasından iki haftadan kısa bir süre sonra, Nisan ayında Devlet Hesap Verebilirlik Ofisi’ne (GAO) bir protestoda bulundu. Şirket NASA’nın programın şartlarını iptal etmesi veya değiştirmesi gerektiğini belirtti.
Ayrıca NASA’nın, Blue Origin ve Dynetics’e aynı fırsatları vermeden SpaceX’in teklifinin şartlarını haksız bir şekilde müzakere ettiğini iddia etti. GAO, Temmuz ayı sonlarında bu argümanları reddetti ve NASA’nın kararını adil ve yasal kabul etti. Bakalım uzay savaşlarında konu nerelere gidecek, birlikte göreceğiz.
İlginizi Çekebilir:
Jeff Bezos Bugün Uzay Yolculuğuna Çıkıyor
Elon Musk, Kurucusunun Uzaya Çıktığı Virgin Galactic ’ten Bilet Almış
APPLE KİMİ GÖZETLİYOR – TECHTALK #23:
