Okuma Süresi
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sosyal medya platformlarına düzenleme getirileceğine işaret etmesinin ardından AKP tarafından hazırlanan sosyal medya düzenlemesi ile ilgili kanun teklifi, kısa bir süre önce TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Bu durum da ‘Yasalaşan sosyal medya düzenlemesi neleri kapsıyor?’ sorusunu akıllara getirdi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, doğum yapan kızı Esra Albayrak’a yönelik sosyal medya platformlarında edilen hakaretler üzerine sosyal ağlara yasal bir düzenleme getirileceğini açıklamıştı. Bunun üzerine AKP, sosyal medya düzenlemesi ile ilgili bir kanun teklifi hazırlayarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunmuştu ve söz konusu kanun teklifi, meclise getirilmişti. “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, kısa bir süre önce TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Yaşanan gelişmeler sonrası ‘Yasalaşan sosyal medya düzenlemesi neleri kapsıyor?’ sorusu merak konusu oldu.
BirGün’ün haberine göre; kanunla birlikte, “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun”a “sosyal ağ sağlayıcı” şeklinde yeni bir tanımlama getiriliyor. Bu kapsamda kullanıcıların internet ortamında sosyal etkileşim amacıyla metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, “sosyal ağ sağlayıcı” olarak tanımlanmaya başlıyor.
Kişilik haklarının ihlal edilmesi halinde kanunun, erişimin engellenmesi kararı verilmesini düzenleyen hükmü yönünden de içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek. Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararının gereği, en geç 4 saat içinde ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcı tarafından yerine getirilecek.
Günlük erişimi 1 milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye’de en az 1 temsilci belirleyecek
Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az 1 kişiyi Türkiye’de temsilci olarak belirleyecek. Bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer verilecek. Sosyal ağ sağlayıcı, bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini BTK’ya bildirecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunlu olacak. Bu maddenin ve bağlı düzenlemelerin yürürlük tarihi, 1 Ekim 2020 olacak.
Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, BTK tarafından bildirimde bulunulacak. Bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya, BTK Başkanı tarafından 10 milyon lira idari para cezası verilecek. Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek.
Reklam yasağı kararı verilirse verildiği tarihten itibaren 3 ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Başvurunun kabulüne ilişkin hakim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için sulh ceza hakimliğine tekrar başvuru yapabilecek.
Sosyal ağ sağlayıcılar, içeriklere yönelik kişisel başvurulara 48 saat içinde dönüş yapacak
Sosyal ağ sağlayıcılar; “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi”ni gerektirecek içeriklere yönelik kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermekle yükümlü olacak. Olumsuz cevaplar gerekçeli olarak verilecek. Sosyal ağ sağlayıcılar, “içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi” ile “özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi” başvurusuna 48 saat içinde cevap verilmesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmek için 3 ay içinde gerekli çalışmaları tamamlayacak.
Hukuka aykırılığı hakim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda; bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak. Taraflara ilişkin IP adresi, verilen hizmetin başlama ve bitiş zamanı, yararlanılan hizmetin türü, aktarılan veri miktarı ve varsa abone kimlik bilgilerini içeren “trafik bilgisi” tanımına “port bilgisi” de eklenecek.
Sosyal medya düzenlemesi ile ilgili uzman görüşü ne yönde?
Diğer yandan; teklifin yasalaşmasının ardından, sosyal medya düzenlemesi ile ilgili pek çok uzman görüşü paylaşıldı. Siber Haklar Uzmanı Yaman Akdeniz, Twitter üzerinden yaptığı açıklamasında “Bu sabah erken saatlerde Sosyal Medya Yasa Teklifi beklendiği üzere Meclisten geçti ve yasalaştı. Türkiye’de yeni ve karanlık bir dönem başlıyor. Hükümet ‘vatandaşın derdini çözüyoruz’ derken sadece kendi derdini çözdü. Amaç susturmak ve kendi karanlık dönemlerini aydınlatmak” ifadelerini kullandı.
Konunun Anayasa Mahkemesi’ne taşınacağını belirten Akdeniz ayrıca, “Anayasa Mahkemesinin Twitter, Youtube ve Wikipedia ile ilgili kararlarını da hatırlatmak da fayda var. Bant trafiğinin daraltılması da bu platformların kullanılamaz hale gelmesi anlamına gelecektir. Yeni yasa AYM kararlarına aykırıdır” ifadelerine de yer verdi.
Akademisyen Kerem Altıparmak ise yasadaki boşluğun altını çizdi. Açıklamasında “Teklif yasalaştı. Boşluk şu. Yasa eğer bir temsilci bulundurulmazsa bant daraltmaya kadar varan yaptırımlar öngörüyor” ifadelerini kullanan Altıparmak, sözlerine “Ama yasada öngörüldüğü gibi verileri Türkiye’de tutmuyor. Bunun yaptırımı ne? Hiçbir yaptırımı yok. İçerik çıkarma kararını ifade özgürlüğüne aykırı olduğu için uygulamadı. Uygulanmayan kişi de gitti dava açtı ve kazandı. Parayı kimden alacaklar? Masa/sandalye mi satılacak?” şeklinde devam etti.
Altıparmak ayrıca, açıklamasını “Temsilciye şirketin borçlarını yıkamazsınız. Zaten yıksanız ne olacak, milyonlarca lira para cezasını bir kişiden nasıl tahsil edeceksiniz? Bu durumda Twitter, Türkiye’ye temsilci atasa ama ilkelerinden vazgeçmese ve verileri de Türkiye’ye getirmese bu yasa çalışmasına engel değil” ifadeleriyle noktaladı. Meclisin Ekim ayına kadar tatil olduğunu da hatırlatan Altıparmak, 1-1.5 yıl yasada değişiklik yapılamayacağını da sözlerine ekledi.
Kaynak: birgun.net
Teknoloji haber bülteni DigiToll‘ü izlemek için tıklayınız.
İlginizi çekebilir:
Sosyal Medya Düzenlemesi ile İlgili Kanun Teklifi, TBMM’de Kabul Edildi
Sosyal Medya Düzenlemesi, Bugün Meclis Başkanlığı’na Geliyor
