Ana Sayfa Blog Sayfa 1260

Google Earth kullanıcılara kendi hikayelerini oluşturma imkanı sunacak

0

Google Earth, kullanıcılarına kendi hikayelerini yaratma imkanı sunarak Voyager özelliğini geliştirecek. Kullanıcılar oluşturdukları turları, diğer kullanıcılarla da deneyimleme imkanına sahip olacak.

Google Earth 2017’de güncellendi ve uygulamaya Voyager (Gezgin) adlı bir bölüm eklendi. Kullanıcılar dünyanın bazı bölgelerine rehberli turlar sunan bir bölümle Google Earth’ü kullanıyordu. Gezgin bölümü özellikle öğrenciler ve araştırmacılar için kullanışlı olması planlanıyordu. Şirket artık, bu özelliği genişleterek kullanıcıların kendi kapsamlı hikayelerini ve sunumlarını oluşturmaya olanak sağlayacak.

Google Earth’ün yeni özelliği ile birlikte kullanıcılar sunulan yeni araçlarla Street View resimlerini, 3 boyutlu görüntüleri, metin slaytlarını, yer işaretleyicilerini vb. kullanarak bir hikaye ve sunum oluşturabilecek. Kullanıcıların kendilerinin oluşturduğu bu sunumları izleyenler Google Earth kapsamlı dünya haritasında hikayeleri izleyerek yolculuk yapabilecek.

Google, Earth’e gelecek yeni özelliğini duyurmasıyla birlikte kullanıcıların oluşturduğu küçük bir galeri oluşturdu. Kullanıcıların oluşturduğu İtalya’da Rönesans mimarisi turu, Walk Two Moons romanının yeniden canlandırması gibi ilgi çekici özellikler galeride sergilendi.

Google’ın Earth’e getirdiği bu özellikle birlikte ilerleyen zamanlarda Haritalar’ın daha çok sosyal bir ağa dönüşme çabasının bir parçası olarak yorumlanıyor. Google’ın konum tabanlı hizmetlerini daha eşit bir noktaya getirme çalışması kullanıcıların Haritalar’ı sadece hizmet ve bilgi almak için değil, aynı zamanda uygulamaların içinde güzel ve keyifli zaman geçirmeleri için geliştirilmiş özellikler olduğu da düşünülüyor.

Google ayrıca geçtiğimiz günlerde Haritalar’da belirli şehirlerde ve Yerel Kılavuzları takip etmelerine izin vereceğini açıklamıştı. Derinlemesine incelemeler yazan ve fotoğraflar gönderen kullanıcılar, bu sayede ziyaretçilerine, topluluklarına eksiksiz sunumlar sağlayabiliyorlar.

SpaceX roketi Starship, test sırasında patladı

0

Starship Mk1 uzay aracı prototipi, Çarşamba günü Texas\’taki Boca Chica test sahasındaki basınç testi sırasında patladı.

Uzay görevlerinde kullanmak için uzun süreli kargo ve yolcu taşımak için tasarlanan Starship, dün Texas’ta yapılan test sırasında başarısız oldu.

Roket, kriyonejik basınç testi sırasında patladı. Patlama sonrası roketten gaz çıkışı oldu. SpaceX yetkilileri, roketin üst bölümünün yerinden ayrıldığını ve test alanının yakınına düştüğünü belirtti.

SpaceX kurucusu Elon Musk, şirketin hasar görmüş Starship Mk1 prototipini tamir etmeyeceğini çünkü roketin yalnızca belirli teknolojileri test etmek için kullanıldığını açıkladı.

SpaceX şimdi roketin daha gelişmiş modifikasyonlarının üretilmesi için çalışmayı amaçlıyor.

Paycell ile Aytemiz\’de yakıta avantaj geliyor

0

Paycell\’in Aytemiz ile yaptığı iş birliği kapsamında, Aytemiz mobil uygulaması üzerinden Paycell\’le ödeme yapan müşteriler, yüzde 3 avantajlı fiyattan faydalanabilecek.

Turkcell\’den yapılan açıklamaya göre, Paycell\’in rahat ve güvenli yeni nesil ödeme çözümleri yaygınlaşmaya devam ediyor. \”Banka değil kanka\” sloganıyla müşterileriyle buluşan, gıdadan perakendeye çok sayıda sektörü dijitalleştirerek ekosisteme dahil eden Paycell, Aytemiz ile anlaştı.

Yeni iş birliğiyle Aytemiz mobil uygulamasından Paycell\’e kayıtlı kartlarla bakiye yükleyerek araçtan inmeden ödeme yapmak mümkün olacak. Ayrıca, Aytemiz mobil uygulaması üzerinden Paycell\’le ödeme yapan müşteriler, yüzde 3 avantajlı fiyattan faydalanabilecek.

Açıklamada görüşlerine yer verilen Turkcell Ödeme ve Elektronik Para Hizmetleri Genel Müdürü Melike Kara, Aytemiz ile iş birliklerinde henüz başlangıç aşamasında olduklarını belirterek, \”Çok yakın zamanda akaryakıt ödeme sistemlerinde Türkiye\’de bir ilki hayata geçireceğiz. Aytemiz istasyonlarındaki self servis kiosklarda QR ile ödeme imkanı sağlayacağız. Paycell olarak müşterilerimize güvenli, hızlı, kolay işlem yapabilmeleri için çalışmalarımızı hız kesmeden sürdürüyoruz.\” ifadelerini kullandı.

Aytemiz Genel Müdürü Ahmet Eke de yenilikçi hizmetler konusunda sektörün en hızlı hareket eden şirketi olduklarını aktararak, şunları kaydetti: \”Son dönemde en önem verdiğimiz konulardan biri, tüketicilerimizin hayatlarını kolaylaştıracak teknoloji yatırımlarımıza hız vermek oldu. Aytemiz olarak dijital çağın, günlük hayatımızın her alanında kullanıma soktuğu mobil uygulamalara çok önem veriyor, bu vizyon ile yatırımlarımıza kararlılıkla devam ediyoruz. Aytemiz mobil ödeme uygulamamızı Paycell\’le yaptığımız bu iş birliğiyle bir adım daha ileriye taşıyoruz ve tüketicilerimize yeni bir ödeme seçeneği daha sunuyoruz. Bununla birlikte iş birliğimizi bir de kampanyayla taçlandırıyoruz. Aytemiz olarak, müşterilerimizin ihtiyaç duyduğu tüm hizmetleri sunmaya ve şaşırtan hizmetlerimize her geçen gün yenilerini ekleyerek onları mutlu etmeye önümüzdeki dönemde de devam edeceğiz.\”

İklim değişikliğinin yarattığı zarar 7.9 trilyon dolar olacak

0

İngiliz Ekonomist İstihbarat Birimi, küresel ısınmayla ilgili yaptığı araştırmanın sonucunu yayınladı. Açıklanan veriler dudak uçuklattı. İklim değişikliğinin bu şekilde devam etmesi durumunda dünyaya vereceği maddi zararın 7.9 trilyon dolar olacağı açıklandı.

İklim değişikliği ve küresel ısınma, tüm insanların kabul ettiği bir gerçek. Gün geçtikçe bu durum daha da kötüye gidiyor ve küresel ısınmanın durdurulmasını bırakın durumla alakalı elle tutulur hiçbir çalışma bile gerçekleşmiyor. Bu da insanlığın kendi sonunu hazırladığı bir durum içinde olduğumuzu gösteriyor. Ekonomist İstihbarat Birimi, küresel ısınmanın çevreye ve dünyaya verdiği zararların yanı sıra maddi zararları da araştırdı.

Ekonomist İstihbarat Birimi tarafından gerçekleştirilen araştırma geçtiğimiz gün kamuoyuyla da paylaşıldı. Araştırma sonucunda yapılan açıklamalarda, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin neden olacağı kuraklık, sel gibi afetlerin, 2050 yılında dünyaya 7.9 trilyon dolara mal olacağı belirtildi. Ortaya çıkan sonuçlar, dünyanın en büyük ekonomisine sahip olan ülkeleri bile ciddi anlamda etkileyecek gibi duruyor.

Yapılan araştırmada dünyanın en büyük 82 ekonomisi üzerinde bir ölçüm yapıldı ve 7.9 trilyon dolarlık zararın ülkeleri ne kadar etkileyeceği belirlendi. Ekonomist İstihbarat Birimi, yaptığı çalışmada ülkelerin 2050 yılında riskli bir durumun yaşanması halinde gayri safi yurtiçi hasılalarının en az yüzde 3’ünü kaybedeceğini açıkladı. Afrika\’da ise bu oran, yüzde 4.7\’lere kadar çıkıyor. Gelişmekte olan ülkeler bu durumdan, gelişmiş ülkelerden daha fazla etkilenecekler.

Araştırma sonucuna göre 7.9 trilyon dolarlık zarar en çok Angola’yı etikileyecek. Angola, yaşanacak küresel ısınma nedeniyle gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 6.1’ini kaybedecek.

Ekonomist İstihbarat Biriminin yapmış olduğu araştırmada, böylesine bir zararın ülke ekonomilerini çok derinden etkileyeceğini gözler önüne serdi. Ancak şu an bile ülkeler küresel ısınmanın ve iklim değişikliğinin önemini kavramış değil.

Mars’ta dünyadaki böceklere benzeyen canlılar bulundu

0

ABD’deki Ohio Üniversitesi’nden böcek bilimcisi William Romoser, Kızıl Gezegen’de çekilen fotoğrafları incelerken dünyadaki böceklere çok benzeyen canlıların izlerine rastladığını iddia etti.

ABD’li böcek bilimcisi Emeritus William Romoser, Curiosity aracının Kızıl Gezegen’de çektiği fotoğraflarda dünyadaki böceklere benzeyen canlıların izlerine rastladığını iddia etti. Dr. Romoser’e göre fotoğraflar, Mars’ta yaşam olduğunu kanıtlıyor.

ABD’li uzman, Mars\’ta yeryüzündeki eklembacaklılara benzeyen ve kanat, kabuk, anten ve parçalı simetrik vücut gibi anatomik özelliklere sahip olan yaşam türleri olduğunu iddia etti. Fotoğrafları titizlikle inceleyen Romoser, görüntülerde Mars’ın toprak fonunda belirgin bir şekilde fark edilen oluşumlara rastladı. Uzmana göre bu oluşumların bazıları, hareket eden ve uçan böceğe özgü pozlara bürünüyor ve hatta üzerinde göze benzeyen şekiller mevcut.

ABD’li bilimci temel türü tanımlar tanımlamaz diğer fotoğraflarda da bu kadar net görülmese de buna benzer ve bir o kadar gerçekçi şekiller buldu. Dr. Romozer, yaptığı buluşun Mars’ta yaşam olduğunu kanıtlayacak yeni araştırmaların başlangıcı olması gerektiğini düşünüyor.

Diğer yandan Science Alert dergisi, böcek bilimcinin ‘Pareidolia’ olarak bilinen çok yaygın bir yanılsamanın kurbanı olabileceğini yazdı. Pareidolia, bir uyaranı yanlış gözlemleme eğilimi olup, gözlemcinin bildiği bir nesne, örüntü veya bulutlardaki şekilleri görmesine, cansız nesnelerde yüzleri görmesine veya müzikte gizli mesajları duymasına neden oluyor.

Makalenin yazarına göre Dr. Romozer, 45 yıl boyunca böcek bilimci olarak görev yaptı ve bu süre boyunca beyni, etrafındaki nesnelerde ‘böcek benzeri’ desenleri kolaylıkla ayırt etmeyi öğrendi.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu\’ndan suç duyurusu kararı

0

Kişisel Verileri Koruma Kurumu, muhtelif yollarla elde edilen veriler üzerinden vatandaşların kimlik ve iletişim bilgileri gibi kişisel verilerinin sorgulanmasına imkan tanıyan yazılım, program veya uygulamaları kullananlar hakkında savcılıklara suç duyurusunda bulunacak.

Resmi Gazete\’de yayınlanan Kişisel Verileri Koruma Kurulu kararında, yapılan ihbarlar kapsamında avukatlar, hukuk büroları ile finans, gayrimenkul danışmanlık, sigorta ve benzeri sektörlerde faaliyet gösteren bazı kişi ve kuruluşlar tarafından muhtelif yollarla elde edilen veriler üzerinden vatandaşların kimlik ve iletişim bilgileri gibi kişisel verilerinin sorgulanmasına imkan tanıyan yazılım, program veya uygulamaların kullanılmakta olduğunun tespit edildiği belirtildi.

Yapılan değerlendirme sonucunda bu durumun, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu\’nun veri sorumlularının veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerini düzenleyen 12\’nci maddesi hükümlerine aykırılık oluşturduğu dikkate alınarak, yaşanabilecek veri güvenliği ihlallerinin önüne geçilmesi için bu mahiyetteki yazılım, program veya uygulamaları kullandığı tespit edilenler hakkında, Türk Ceza Kanunu kapsamında gerekli adli işlemlerin yapılması için cumhuriyet başsavcılıklarına ihbarda bulunulmasına karar verildi.
Kurul ayrıca görev alanına giren yönüyle de veri sorumluları hakkında 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu\’nun 18\’inci maddesi hükmü çerçevesinde idari işlem uygulanmasını kararlaştırdı.

2016 yılında yürürlüğe giren Kişisel Verileri Koruma Kanunu kapsamında veri güvenliğine ilişkin yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında 15 bin liradan 1 milyon liraya kadar idari ceza uygulanabiliyor.

Kurul, en son ekim ayında bir hava yolu şirketi ile bankaya veri ihlali yaptıkları gerekçesiyle 100\’er bin lira idari para cezası vermişti.

Ayrıca 2017 yılından 2019 yılı Ekim ayına kadar kurula 129 \”veri ihlal bildirimi\” yapıldığı ve yaklaşık 3 milyon kişinin bundan etkilendiği bildirilmişti.

Yeni RoboCop’un yönetmeni sürpriz bir isim oldu

0

RoboCop Returns projesinde yönetmen koltuğuna Neill Blomkamp oturmuştu. Ancak ünlü yönetmen bu yılın başlarında projeden ayrıldı ve efsanevi filmin yönetmen koltuğu boş kaldı. RoboCop Returns’ün yönetmen koltuğuna Abe Forsythe oturacak.

1987 yılındaki orijinal RoboCop’un devamı niteliğinde olacak film bu yılın başlarında Neill Blomkamp’ın beklenmedik bir şekilde ayrılmasıyla sancılı bir sürece girmişti. Filmin, yönetmenliğini Hulu için yaptığı Little Monsters yapımıyla ismini dünyaya duyuran Abe Forsythe tarafından yönetilecek olması yaşanılan krizi azaltmış oldu.

Geçtiğimiz yıl MGM tarafından RoboCop’un devam filminin yönetmeni olarak duyurulan Neill Blomkamp’ın projeden ayrılmış olması, 1987 yılında başlayan orijinal seriye bağlı kalacak yönetmen arayışını hızlandırmıştı. Ancak yapılan görüşmeler sonunda karar kılındı. Ünlü filmin yönetmen koltuğuna Abe Forsythe oturacak.

Avustralyalı sinemacı Abe Forsythe, dijital yayın platformu Hulu için Little Monsters filmini yazıp yönetmişti. Film seyirciler tarafından büyük ilgi görmüş ve kitleler tarafından beğenilmişti. Yeni RoboCop filminin yönetmenliğini de Abe Forsythe üstlenecek. RoboCop Returns’ün yazarlığını ise serinin eski yazarları Ed Neumeier ve Michael Miner üstlendi. Ayrıca 2013 yapımı Amerikan Hustle filmi ile ‘En İyi Film’ dalında Akademi Ödülü’ne aday gösterilen Richard Suckle’da serinin eski yazarlarına katkıda bulunacak. Filmin senaristliğini eski yazarlar ve Richard Suckle üstlenmiş oldu.

1987 yapımı olan RoboCop, Paul Verhoeven tarafından yönetilmişti. Filmin senaryosu ise; ölümcül bir şekilde yaralanan bir polis memurunun yarı robot yarı insan olarak hayata döndürülmesine odaklanmıştı. 80’lerin ikonik bir figür halini alan karakter maalesef 2014 yılında yeniden başlatılan seride eski popülaritesini yakalayamamıştı. Başrolünde İsveçli aktör Joel Kinnaman\’ı izlediğimiz film, dünya çapında 240 milyon dolar gişe hasılatı toplamıştı.

Serinin devam niteliğini taşıması beklenen RoboCop Returns’ün nasıl bir ivme yakalayacağı ise merak konusu. Filmin tarihiyle alakalı bir açıklama bulunmuyor ancak edinilen bilgilere göre seyirciler yeni film için çok uzun süre beklemeyecek.

Google siyasi reklamlara kısıtlama getirecek

0

Google, siyasi reklamlarla alakalı sert değişikliklere gideceğini açıkladı. Alınan yeni karara göre; Google’a verilen siyasi reklam içerikleri eskisi gibi esnek olmayacak.

Geçtiğimiz günlerde Twitter da  platformda siyasi reklam içeriklerini kısıtlamaya yönelik bir çalışma başlattığını belirtmişti. Twitter, kullanıcılarının hem platformda daha rahat olabilmelerini sağlamak hem de seçimlerde yapılan manipülasyonlara izin vermemek adına böyle bir karar aldığını açıklamıştı. Elbette ki reklamlar tamamen yasaklanmayacak, ancak gelecek olan kısıtlamalarla birlikte Facebook’un geçtiğimiz dönemlerde yaşattığı seçim krizi gibi bir durum gerçekleşmemiş olacak.

İnternetin kullanım alanının yaygınlaşmasıyla beraber değişen pek çok şey oldu. Ufacık bir mesajı, milyonlarca kişiye ulaştırırken bunu aynı anda yapabilen bir ağ, pek çok insanı harekete geçirebiliyor. Geçtiğimiz yıl ABD seçimlerinde Donald Trump ve ekibinin seçimi kazanmak için Facebook’la yapmış olduğu çalışmalar gösterilebilir.

Politik meseleler, siyasi olaylar çoğu ülkede yaşanan karmaşık olaylar, hal böyle olunca siyasiler seçim kazanmak veya iktidarda kalabilmek adına pek çok şeyi yapmaktan çekinmiyorlar. İnternetin gelişmesiyle ve herkese ulaşmasıyla birlikte de siyasilerin kampanyaları internet ortamına taşınmış durumda. Google, artık buna dur diyebilmek adına siyasetle ilgili etkili kararlar almaya hazırlanıyor. Yani artık Google’ın alacağı kararla kullanıcılara siyasi reklamların gösterilmesi ciddi ölçüde kısıtlanacak.

Google üzerinden istenilen her şeyle alakalı reklam verilebilmekte. Bu kişisel bir reklam olabilir, bir hastane reklamı olabilir, hatta sosyal medya hesabı reklamı bile, Google reklamlar aracılığıyla ulaşılmak istenen kitleye istediğiniz şeyi duyurabilirsiniz. Siyasiler de elbette özellikle son yıllarda internet üzerinden sık sık reklam yapmakta. Seçim dönemlerinde siyasi parti reklamları belirli kullanıcılar hedeflenerek verebilmekte. Ancak Google’ın aldığı yeni kararla, artık bu hedef kitlesini daraltacak.

2020 Ocak ayında uygulamaya geçirilecek kararla birlikte siyasi reklam verenler, artık kullanıcıları sadece yaş, cinsiyet ve yaşadıkları yerin posta koduna göre hedefleyebilecekler. Ancak mevcut durumda olduğu gibi kişilerin yaşadıkları bölgelere veya seçmen kayıtlarına dayanarak reklam hedeflemesi yapmak mümkün olmayacak.

Google yapmış olduğu açıklamalarda, kullanıcı güvenini arttırmak amacıyla bu yolu tercih ettiğini belirtti.

Google’ın siyasi reklam içeriklerinin kısıtlanmasına yönelik bilgiler şimdilik bu kadar. Şirket konuyla alakalı henüz başka açıklamalarda bulunmadı.

Netflix, The Witcher’ın resmi afişini yayınladı

0

Netflix, merakla beklenen dizisi The Witcher’ın başrol oyuncuları ve dizi evreni “The Continent” haritasının yer aldığı resmi afişini paylaştı. Afişte, Rivialı Geralt olarak Henry Cavill, Yennefer olarak Anya Chalotra ve Ciri olarak Freya Allan yer alıyor.

Netflix, 20 Aralık’ta başlayacak olan 8 bölümlük dizisi The Witcher’ın başrol oyuncuları ve dizi evreni “The Continent” haritasının yer aldığı resmi afişini paylaştı. Afişte, Rivialı Geralt olarak Henry Cavill, Yennefer olarak Anya Chalotra ve Ciri olarak Freya Allan yer alıyor.

Dünyaca ünlü kitap dizisinden uyarlanan The Witcher destansı bir ailenin epik öyküsünü konu alıyor. Yalnız bir canavar avcısı olan Rivialı Geralt, insanların yaratıklardan bile daha kötü olabildiği bir dünyada kendine yer edinmeye çalışmaktadır. Ancak kader onu güçlü bir büyücü ve tehlikeli bir sırra sahip genç bir prensesle karşılaştırır. Üçlü, artık her geçen gün daha da vahşi hale gelen bu kıtada birlikte yürümeyi öğrenmelidir.

\"\"Dizinin başrollerinde Geralt of Rivia karakteri ile Henry Cavill (Mission Impossible – Fallout, Justice League), Yennefer karakteri ile Anya Chalotra (The ABC Murders, Wanderlust) ve Ciri’yi canlandıran Freya Allan (The War of the Worlds, Into The Badlands) yer alıyor.

Dizinin kadrosunda yer alan diğer isimler ise şöyle: Jodhi May (Game of Thrones, Genius) Calanthe rolünde, Björn Hlynur Haraldsson (Fortitude) Eist rolünde, Adam Levy (Knightfall, Snatch) Mousesack rolünde, MyAnna Buring (Ripper Street, Kill List) Tissaia rolünde, Mimi Ndiweni (Black Earth Rising) Fringilla rolünde, Therica Wilson-Read (Profile) Sabrina rolünde, Emma Appleton (The End of The F**king World) Renfri rolünde, Eamon Farren (The ABC Murders, Twin Peaks) Cahir rolünde, Joey Batey (Knightfall, Strike) Jaskier rolünde, Lars Mikkelsen (House of Cards, Sherlock) Stregobor rolünde, Royce Pierreson (Wanderlust, Judy) Istredd rolünde, Maciej Musiał (1983) Sir Lazlo rolünde, Wilson Radjou-Pujalte (Jamillah & Aladdin, Dickensian) Dara rolünde, Anna Shaffer (Harry Potter) Triss rolünde.

 Samsung daha önce görülmemiş bir ekran tasarımı ile gelecek

0

Samsung, ilginç bir telefon tasarımı üzerinde çalışmalarına başladı. Edinilen bilgilere göre Samsung 3D sarmal bir ekran üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı.

Daha önce hiç görülmemiş bir telefon üzerinde çalışmalarına başlayan Samsung’un ekran tasarımı oldukça ilginç. 3D sarmal ve tam ekran tasarımlı bir telefon üzerinde çalışan firmanın, cihazı yine Galaxy serisine dahil edeceği konuşuluyor. Aynı zamanda cihazda kenar dokunmatiği konusunda kullanımı zorlaştırmayacak denemeler yapıldığı yine edinilen bilgiler arasında.

Samsung yeni tasarımında ekranı kenarlara taşıyarak kullanım alanını büyütmeye yönelmiş durumda. 3D sarmal ekran ve yan çerçeve dokunmatiğinin yanlışlıkla dokunma ve hasar görme ihtimaline karşı çalışmalar sürdürülüyor. Firma ayrıca alt ve üst çerçeveleri de tamamen çıkarmak istiyor bu durum da Samsung’un işini daha da zorlaştırıyor.

Samsung’un 3D sarmal bir ekran tasarımına sahip olmak için patent başvurusunun yapıldığı da belirlendi. Yapılan başvuruda telefonun fiziksel düğmelerinin tamamen kalktığı da görülüyor. Ayrıca patenti alınan cihazda selfie kamerasının olmaması da kameranın ekran altına monte edileceği sinyalini veriyor. Apple, daha önce böyle bir patent başvurusunda bulunmuştu. Firmalar teknolojik gelişmelere paralel olarak çeşitli denemeler yapıyor.

Üzerinde çalışılan modelle alakalı Samsung’tan henüz resmi bir açıklama gelmedi, ancak çalışmaların önümüzdeki yıla yetişmeyeceği Samsung’tan alınan bilgiler arasında yer alıyor.